Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Beni зok etkiledi. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Цrneрin bakkala giderken. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. O rahatsэz oluyordu. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Dr. . Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Borusan bunlardan biridir. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. . Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Saim Akзэl. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Эntihara kadar gidebilirdim. . Okul Эstanbul'daydэ. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. . Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Kitap ve gazete okumayэ da. "Hani юarkэ"" diye sordum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Bana "Sen kemana" dediler. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. O da kabul etti. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. . SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Ne gelen oldu ne de giden. . 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Beni onun yanэna verdiler. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Orada doрdum. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Tiyatroda, operada, sinemada. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . . Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Onlarla iftihar ediyorum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. . Bunlarsэz yapamam. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Enstrьman црrenmek зaba ister. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Bьtьn tьrlere saygэm var. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Эnюallah dьzelir. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Saim Akзэl. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. O rahatsэz oluyordu. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Эntihara kadar gidebilirdim. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. . Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Orada doрdum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. . . Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. . Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. . Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Dr. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. . Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Tiyatroda, operada, sinemada. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. O da kabul etti. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bunlarsэz yapamam. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Okul Эstanbul'daydэ. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. . Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Kitap ve gazete okumayэ da. Эnюallah dьzelir. Bьtьn tьrlere saygэm var. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. . Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. . "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Onlarla iftihar ediyorum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bana "Sen kemana" dediler. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Enstrьman црrenmek зaba ister. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Ne gelen oldu ne de giden. Beni onun yanэna verdiler. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Borusan bunlardan biridir. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Beni зok etkiledi. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Цrneрin bakkala giderken. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum.